Rocznik Komparatystyczny


ISSN: 2081-8718     eISSN: 2353-2831    OAI    DOI: 10.18276/rk.2022.13-10
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Issue archive / 13 (2022)
Kara, odpowiedzialność i przemiana w powieści Lektor Bernharda Schlinka
(Punishment, Responsibility and Transformation in the Novel The Reader by Bernhard Schlink)

Authors: Michał Peno ORCID
Uniwersytet Szczeciński
Keywords: responsibility transformation Schlink German literature criminal liability the Third Reich
Whole issue publication date:2022
Page range:24 (189-212)
Cited-by (Crossref) ?:

Additional information

Cytowanie: Peno, Michał. „Kara, odpowiedzialność i przemiana w powieści Lektor Bernharda Schlinka”.Rocznik Komparatystyczny 13 (2022): 189–212. DOI: 10.18276/rk.2022.13-10.

Abstract

The article presents the issues related to the philosophy of law that can be found directly or indirectly in the novel by B. Schlinek entitled The Reader. The article is problematic in nature, and the reason for interpreting the novel from a philosophical and legal perspective was the fact that the author claims that writing is for him “the second life”. In the first place, he considers himself a lawyer, a constitutionalist. The first problem concerns the situation of the accused in court and establishing the facts and narration(s), which in itself is an interesting issue for legal scholars – it concerns getting to know the facts in the process of applying the law. The second problem concerns the settlement of crimes committed by the totalitarian regime. In turn, the third problem is related to the broad sense of the punishment, the issue of the perpetrator’s identity and changing circumstances of action – changes taking place in the social system in which the perpetrator functions, as well as his own personality. So what is responsibility?
Download file

Article file

Bibliography

1.Arendt, Hannah. Eichmann w Jerozolimie. Kraków: Znak, 2010.
2.Arendt, Hannah. Kondycja ludzka. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2012.
3.Batawia, Stanisław. „Rudolf Hoess komendant obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu”. Archiwum Kryminologii 27 (2004): 7–41.
4.Burgh, Richard. „Czy winni zasługują na karę?”. Filozofia moralności. Wina, kara, wybaczenie. Oprac. Jacek Hołówka. Warszawa: Aletheia, 2000, 201-220.
5.Cane, Peter. „Taking Law Seriously: Starting Points of the Hart/Devlin Debate”. The Journal of Ethics 1 (2006): 21–51.
6.Christie, Nils. Dogodna ilość przestępstw. Warszawa: Polskie Stowarzyszenie Edukacji Prawnej, 2004.
7.Delgado, Richard, Jean Stefancic. Critical Race Theory: An Introduction. New York: New York University Press, 2017.
8.Finnis, John. „Retribution: Punishment’s Formative Aim”. American Journal of Jurisprudence 871 (1999): 91–104.
9.Hayward, Keith, Maruna Shadd, Jayne Mooney. Fifty Key Thinkers in Criminology. London–New York: Routledge, 2017.
10.Hirvonen, Ari. „Total Evil: The Law under Totalitarianism”. Ari Hirvonen, Janne Porttikivi. Law and Evil: Philosophy, Politics, Psychoanalysis. New York: Routledge, 2009. 108–134.
11.Horowski, Jarosław. „Sprawności czy kompetencje moralne?”. Paedagogia Christiana 29 (2012): 191–208.
12.Jaspers, Karl. „Problem winy”. Etyka 17 (1979): 143–207.
13.Konecki Krzysztof. Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000.
14.Kress Gunther. Literacy in The New Media Age. London: Taylor & Francis, 2003.
15.Królikowski, Michał. „Komunikacyjne teorie kary jako współczesne retrybutywne uzasadnienie kary kryminalnej”. Studia Iuridica 43 (2004): 33–52.
16.Matsuda, Mari J. „Public Response to Racist Hate Speech: Considering the Victim’s Story”. Mari J. Matsuda, Charles Lawrance, Richard Delgardo, Kimberle Williams Crenshaw. Words that Wound. Critical Race Theory, Assaultive Speech, and The First Amendment. Boulder, CO: Westview Press, 1993. 12–23.
17.Morchen, Herrmann. Władza i panowanie u Heideggera i Adorna. Warszawa: Oficyna Naukowa, 1999.
18.Morris, Herbert. „Persons and Punishment”. The Monist 4 (1968): 475–501.
19.Peno, Michał. „Critical race theory jako nurt amerykańskiej filozofii prawa”. Acta Iuris Stetinensis 1 (2017): 59–76.
20.------. „Przestępstwo i kara w filozoficznym ujęciu Johna Finnisa”. Studia Prawnicze. Rozprawy i Materiały 1 (2018): 63–80.
21.------. „Interpretacyjna analiza fenomenologiczna jako rama teoretyczna badań nad przestępczością: uwagi metodologiczne (z przykładami badań [Critical Race Theory]). Biuletyn Kryminologiczny 27 (2020): 9–19.
22.Presser, Lois. „The Narratives of Offenders”. Theoretical Criminology 2 (2009): 177–202.
23.Shaw, Clifford. The Jack-Roller: A Delinquent Boy’s Own Story. London: Martino Fine Books, 2013 [1966].
24.Snyder, Timothy. Czarna ziemia. Holocaust jako ostrzeżenie. Kraków: Znak, 2015.
25.Stomma, Stanisław. „Fikcja winy”. Państwo i Prawo 10 (1947): 11–26.
26.Szczepanik, Renata. „Zastosowanie techniki wywiadu narracyjnego w badaniach więźniów”. Resocjalizacja Polska 3 (2012): 89–105.
27.Szerer, Michał. Karanie a humanizm. Warszawa: PWN, 1964.
28.Turner, Jonathan. „Justice and Emotions”. Social Justice Research 20 (2007): 288–311.
29.Urbaniak-Zając, Danuta. „Rzeczywistość pedagogiczna a sposoby jej poznawania – perspektywa interpretacyjna”. Konceptualizacja przedmiotu badań pedagogiki. Red. Krzysztof Rubacha. Kraków: OW Impuls, 2008. 187–198.
30.Von Hirsch, Andrew. „Uzasadnienie istnienia i wymiaru kary we współczesnym retrybutywizmie”. Ius et Lex 1 (2006): 45–84.
31.Weinreb, Lloyd L. Natural Law and Justice. Cambridge, MA: Oxford University Press, 1987.
32.Welzer, Harald. Sprawcy. Dlaczego zwykli ludzie dokonują masowych mordów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2010.