ISSN: 1230-0780
eISSN: 2719-4337
OAI
DOI: 10.18276/skk.2022.29-03
Lista wydań /
nr 29 2022
Tra filosofia e teologia: l’aspetto “negativo” del concetto di persona alla luce della definizione di calcedonia e alcune sue ricadute antropologiche
(Między filozofią a teologią: „negatywne” podejście do pojęcia osoby w świetle definicji chalcedońskiej oraz niektóre jego skutki antropologiczne)
| Autorzy: |
Giacomo
Calore
Wikariusz, parafia pw. św. Franciszka z Asyżu, Warszawa |
| Słowa kluczowe: | filozofia osoba Chalcedon ontologia dwupoziomowa |
| Data publikacji całości: | 2022 |
| Liczba stron: | 15 (71-85) |
Abstrakt
Konstytucja soborowa Gaudium et spes naucza wyraźnie, gdzie należy poszukiwać odpowiedzi na wszystkie pytania o człowieka: w Słowie wcielonym, w Jezusie Chrystusie, „nowym Adamie” (nr 22). Ta sama Konstytucja odnosi się w tym punkcie do soborów, które właśnie zgłębiły tajemnicę Chrystusa, w tym i do Soboru Chalcedońskiego (451 r.), wskazując tym samym na antropologiczne znaczenie jego słynnej definicji wiary. Na podstawie analizy Aloisa Grillmeiera oraz Adriana Măgdici niniejszy artykuł omawia dzisiejsze trudności filozoficzne w definicji osoby, i w odpowiedzi na to przedstawia jej chrystologiczne odróżnienie od pojęcia natury, wprowadzone w Chalcedonie (osoba nie jest naturą: ontologia dwupozio¬mowa), aby wyciągać z jej „negatywnego” pojmowania niektóre antropologiczne wnioski ważne dla naszej dzisiejszej cywilizacji zachodniej. Ona to cieszy się mianem „antropocentrycznej”, właśnie dlatego że przyswoiła osobę i jej centralne znaczenie od chrześcijaństwa.
Pobierz plik
Plik artykułu
Bibliografia
| 1. | Amato, Angelo. Gesù il Signore. Saggio di cristologia. Bologna: Edizioni Dehoniane Bologna, 62003. |
| 2. | Aristotele. Metafisica. A cura di Giovanni Reale. Milano: Bompiani, 2016. |
| 3. | Aristotele. Politica. A cura di Carlo Augusto Viano. Milano: Bur, 2002. |
| 4. | Balthasar, Hans Urs von. Massimo il Confessore. Liturgia cosmica. Trad. it. Luciano Tosti. Milano: Jaca Book, 22001. |
| 5. | Catechismo della Chiesa Cattolica. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana, 21999. |
| 6. | Commissione Teologica Internazionale. “Alcune questioni riguardanti la cristologia (1979)”. In: Documenti 1969–2004, 164–193. Bologna: Edizioni Studio Domenicano, 2004. |
| 7. | Concilio di Calcedonia (4° Ecum.). “Simbolo di fede di Calcedonia”. In: Enchiridion symbolorum, definitionum et declarationum de rebus fidei et morum, edizione bilingue, a cura di Heinrich Denzinger, Peter Hünermann, 300–303. Bologna: Edizione Dehoniane Bologna, 21996. |
| 8. | Concilio Ecumenico Vaticano II. “Gaudium et spes. Costituzione pastorale sulla Chiesa nel mondo contemporaneo (7.12.1965)”. In: Enchiridion Vaticanum. Documenti. Il Concilio Vaticano II, 1, 1319–1644. Bologna: Edizioni Dehoniane Bologna, 91971. |
| 9. | Congregazione per la Dottrina della Fede. “Dignitas personae. Istruzione su alcune questioni di bioetica (8.9.2008)”. Acta Apostolicae Sedis 100 (2008): 858–887. |
| 10. | Delio, Ilia. “Bonaventure’s Metaphysics of the God”. Theological Studies 60 (1999): 228–246. |
| 11. | Epiphanius Constantiensis. “Ancoratus”. In: Patrologiae cursus completus. Series graeca, accurante Jacques Paul Migne, 43, 11–236. Parisiis, 1864. |
| 12. | Giovanni Paolo II. “Evangelium Vitae. Lettera enciclica sul valore e l’inviolabilità della vita umana (25.3.1995)”. Acta Apostolicae Sedis 87 (1995): 401–522. |
| 13. | Giovanni Paolo II. “Fides et ratio. Lettera enciclica circa i rapporti tra fede e ragione (14.9.1998)”. Acta Apostolicae Sedis 91 (1999): 5–88. |
| 14. | Grillmeier, Alois. Ermeneutica moderna e cristologia antica. La discussione attuale sulla cristologia calcedonese. Brescia: Queriniana, 21985. |
| 15. | Grillmeier, Alois. Gesù il Cristo nella fede della Chiesa. Dall’età apostolica al Concilio di Calcedonia (451). Vol. 1. Trad. it. Enrico Norelli, Samuele Olivieri. Brescia: Paideia Editrice, 1982. |
| 16. | Huculak, Benedykt J. “Zarys antropologii Kościoła greckiego”. In: Człowiek istota (po)znana. Antropologia teologiczna wobec potrzeb i wyzwań współczesności, a cura di Andrzej Proniewski. Vol. 1, 88–108. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2015. |
| 17. | La Bibbia di Gerusalemme. Bologna: Edizioni Dehoniane Bologna, 151998. |
| 18. | Löwith, Karl. Dio, uomo e mondo da Cartesio a Nietzsche. Napoli: Morano, 1966. |
| 19. | Măgdici, Adrian. La dignità personale dell’embrione umano nella luce dell’istruzione “Dignitas personae”. Roma: Editura Serafica, 2014. |
| 20. | Milano, Andrea. Persona in teologia. Alle origini del significato di persona nel cristianesimo antico. Roma: Edizioni Dehoniane, 21996. |
| 21. | Nellas, Panayotis. Omul, animal îndumnezeit. Pentru o antropologie ortodoxă. Sibiu: Editura Deisis, 1999. |
| 22. | Nestorius. Le Livre d’Héraclide de Damas. Trad. francese François Nau. Paris: Letouzey et Ané Éditeurs, 1910. |
| 23. | Ratzinger, Joseph. “Il significato di persona in teologia”. In: Joseph Ratzinger, Dogma e predicazione, 173–189. Brescia: Queriniana 22005. |
| 24. | Rhonheimer, Martin. “La legge morale naturale: conoscenza morale e coscienza. La struttura cognitiva della legge naturale e la verità della soggettività”. In: Pontificia Accademia Pro Vita, Natura e dignità della persona umana a fondamento del diritto alla vita. Le sfide del contesto culturale contemporaneo, a cura di Juan De Dios Vial Cordera, Elio Sgreccia, 125–158. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana, 2002. |
| 25. | Schönborn, Christoph. Dio inviò Suo Figlio. Cristologia. Trad. it. Maria Luisa Milazzo. Lugano: Jaca Book, 12002. |
| 26. | Sesboüé, Bernard, Joseph Wolinski. Storia dei dogmi. Il Dio della salvezza. I–VIII secolo. Dio, la Trinità, il Cristo, l’economia della salvezza. Vol. 1. Casale Monferrato: Edizioni Piemme, 1996. |
| 27. | Singer, Peter. Etica pratica. Napoli: Liguori Editore, 1989. |
| 28. | Spaemann, Robert. Natura e Ragione. Saggi di antropologia. Roma: Edizioni Università della Santa Croce, 2006. |
| 29. | Szymik, Jerzy. Theologia Benedicta. Vol. II. Katowice: Księgarnia św. Jacka, 2012. |
| 30. | Tenace, Michelina. Dire l’uomo. Dall’immagine di Dio alla somiglianza – La salvezza come divinizzazione. Vol. 2. Roma: Lipa, 22005. |
| 31. | Tooley, Michael. “Personhood”. In: A Companion to Bioethics, a cura di Helga Kuhse, Peter Singer, 129–139. Malden–Oxford: Wiley-Blackwell, 22009. |
| 32. | Weinandy, Thomas G. Czy Bóg cierpi? Poznań: W drodze, 2003. |