Studia Maritima

ISSN: 0137-3587     eISSN: 2353-303X    OAI    DOI: 10.18276/sm.2022.35-10
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / Vol. 35 2022
The Results of the Dynastic War in Sweden (1597–1660): Swedish and Finnish Refugees
(Skutki wojny dynastycznej w Szwecji (1597–1660): szwedzcy i fińscy uchodźcy)

Autorzy: Karol Łopatecki ORCID
Faculty of History and International Relations University of Bialystok
Słowa kluczowe: Szwecja w 1. połowie XVII wieku Rzeczpospolita Obojga Narodów Finowie Szwedzi uchodźcy w okresie wczesnonowożytnym mobilność przestrzenna szlachta szwedzka Zygmunt III Karol IX Sudermański
Data publikacji całości:2022
Liczba stron:12 (271-282)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Artykuł recenzyjny dotyczy zagadnień poruszanych w książce Wojciecha Krawczuka „Wierni królowie. Szwedzi i Finowie na uchodźctwie w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w pierwszej połowie XVII wieku.” W swojej monografii autor scharakteryzował średniej wielkości zbiorowość, którą tworzyli Szwedzi i Finowie uciekający ze swojego kraju w wyniku wojny dynastycznej między Zygmuntem III a jego wujem Karolem Sudermańskim. Znaczna część tej grupy osiedliła się w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a królowie (Zygmunt III oraz jego synowie) czuli przywiązanie do tych ludzi, co przejawiało się w sprawowaniu nad nimi szczególnej opieki. Społeczność ta, zwłaszcza szlachta, miała duże znaczenie polityczne, osiągając w Koronie nawet stanowiska senatorskie. W artykule przedstawiono nowe obliczenia diaspory Szwedzkiej i Fińskiej na ziemiach polsko-litewskich przy wykorzystaniu metod kwantytatywnych. Ze zgromadzonych przez Wojciecha Krawczuka danych wynika, że w latach 1600–1620 przebywało w państwie Zygmunta III co najmniej 583 uchodźców płci męskiej. Część z nich przebywała za granicą zaledwie kilka lat i wracała do kraju, w związku z czym liczba uchodźców systematycznie spadała (Wykres 2 i 3). Struktura społeczna osób, które opuściły Szwecję, została przedstawiona w formie Wykresu 1. Okazało się, że szlachta stanowiła zaledwie jedną czwartą uchodźców, ale była to prawie 23% całej szlachty królestwa.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Achremczyk, Stanisław. “Spory i konflikty szlachty malborskiej w drugiej połowie XVII wieku.” Komunikaty Mazursko–Warmińskie 4 (2010): 417–434.
2.Hakanen, Marko, and Koskinen Ulla, “The Gentle Art of Counselling Monarchs (1560–1655).” In: Petri Karonen, and Marko Hakanen, eds. Personal Agency at the Swedish Age of Greatness 1560–1720, 47–82. Helsinki: Finnish Literature Society.
3.Kazakou, Aliaksandr. “Muscovites among the Courtiers of the Lithuanian Grand Duke Sigismund the Old. Evidence from the Census of 1509.” In: The Fifth International Congress of Belarusian Studies. Working Papers, 63–66. Vol. 5. Kaunas: Vytautas Magnus University Press, 2016.
4.Kopiczko, Andrzej. “Warmińska kapituła katedralna. Zarys dziejów.” Studia Elbląskie 19 (2018): 11–27.
5.Krawczuk, Wojciech, ed. Slaktarebenck czyli Krwawe jatki księcia Karola Sudermańskiego. Kraków: Historia Iagellonica, 2017.
6.Krawczuk, Wojciech. Wierni królowi. Szwedzi i Finowie na uchodźstwie w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, w pierwszej połowie XVII wieku. Kraków: Historia Iagellonica, 2019.
7.Krawczuk, Wojciech, ed. Protokół i regesty kancelarii szwedzkiej ekspedycji niemieckiej króla Zygmunta III z lat 1597–1600. Riksregistraturet vol. 87 Riksarkivet w Sztokholmie. Kraków: Historia Iagellonica, 2020.
8.Michalewicz, Jerzy. “Dwór szwedzki Zygmunta III w latach 1587–1600.” Odrodzenie i Reformacja w Polsce 11 (1986): 161–180.
9.Plewczyński, Marek. “Bitwa pod Byczyną 24 I 1588.” Studia i Materiały do Historii Wojskowości 17 (1971), 1: 125–170.
10.Samuelson, Jan. Aristokrat eller förädlad bonde?: det svenska frälsets ekonomi, politik och sociala förbindelser under tiden 1523–1611. Lund: Lund Univ Press, 1993.
11.Stopka, Krzysztof. Ormianie w Polsce dawnej i dzisiejszej. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2000.
12.Szpaczyński, Przemysław. Mocarstwowe dążenia Zygmunta III w latach 1587–1618. Kraków: Universitas, 2013.
13.Tollet, Daniel. Historia Żydów w Polsce od XVI wieku do rozbiorów. Translated by Dorota Zamoyska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.
14.Tyszkiewicz, Jan. Tatarzy na Litwie i w Polsce: Studia z dziejów XIII–XVIII w. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989.
15.Worthington, David. “« Unfinished work and damaged materials»: historians and the Scots in the Commonwealth of Poland–Lithuania (1569–1795).” Immigrants & Minorities 34 (2016), 3: 276–296.