Studia Maritima


ISSN: 0137-3587     eISSN: 2353-303X    OAI    DOI: 10.18276/sm.2015.28-05
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / Vol. 28 2015
Próby ożywienia polsko-szwedzkiej wymiany handlowej w ostatnich latach panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Autorzy: Zbigniew Anusik
Uniwersytet Łódzki, Instytut Historii
Słowa kluczowe: stosunki polsko-szwedzkie negocjacje o podpisanie konwencji handlowej schyłek panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego
Data publikacji całości:2015
Liczba stron:14 (75-88)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

W czasach panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764–1795) kontakty polsko-szwedzkie, zarówno w zakresie stosunków politycznych, jak i gospodarczych nie były zbyt intensywne. Dopiero wybuch wielkiej wojny wschodniej (1787–1792) i zmiany w ówczesnym układzie sił na arenie międzynarodowej sprawiły, że w obu stolicach podjęto decyzję o zacieśnieniu wzajemnych relacji. Wyrazem postępującego zbliżenia pomiędzy Sztokholmem a Warszawą była z jednej strony warszawska misja Larsa von Engeströma, z drugiej – ustanowienie w Szwecji stałego przedstawicielstwa dyplomatycznego Rzeczypospolitej, ze starostą tłumackim Jerzym Michałem Potockim na czele. W 1790 r. rozpoczęto polsko-szwedzkie negocjacje sojusznicze, które (z różnych przyczyn) nie doprowadziły jednak do podpisania formalnego traktatu. Niemal w tym samym czasie, czyli na początku 1790 r., podjęto w Sztokholmie rozmowy w sprawie podpisania polsko-szwedzkiej konwencji handlowej i uzgodniono nawet podstawowe warunki przyszłego porozumienia, ale również i te negocjacje nie doprowadziły do pozytywnego rozstrzygnięcia. Przegrana przez Rzeczpospolitą wojna z Rosją w obronie Konstytucji 3 maja (1792 r.) doprowadziła do istotnego rozluźnienia stosunków polsko-szwedzkich. Możliwość wznowienia stosunków handlowych pojawiła się jeszcze przelotnie w czasie powstania kościuszkowskiego (1794 r.). Szwedzi nie zdecydowali się jednak nawiązać bliższej współpracy z powstańczymi władzami w Warszawie. Trzeci rozbiór (1795 r.) i wymazanie Rzeczypospolitej z mapy politycznej Europy oznaczało też definitywne zamknięcie krótkiego okresu ożywienia w stosunkach politycznych i gospodarczych pomiędzy Sztokholmem a Warszawą.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Anusik Z., Potocki Jerzy Michał, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 28, Wrocław 1984, s. 44–47.
2.Anusik Z., Misja polska w Sztokholmie w latach 1789–1795, Łódź 1993.
3.Anusik Z., Projekt polsko-szwedzkiego traktatu handlowego z 1790 roku, „Przegląd Historyczny” 1993, t. 84, z. 2, s. 233–240.
4.Anusik Z., Wznowienie stosunków dyplomatycznych polsko-szwedzkich u progu obrad Sejmu Czteroletniego, Acta Universitatis Lodziensis, „Folia Historica” 1993, 49, s. 67–95.
5.Anusik Z., O polską koronę. Dwór sztokholmski wobec kwestii sukcesji tronu w Polsce w dobie Sejmu Czteroletniego, [w:] Studia i materiały z dziejów nowożytnych,
6.red. K. Matwijowski, S. Ochmann-Staniszewska, Wrocław 1995, s. 147–167 (Prace Historyczne XIII).
7.Anusik Z., O szwedzki alians. Karta z dziejów stosunków politycznych pomiędzy Sztokholmem a Warszawą w dobie Sejmu Czteroletniego, Acta Universitatis Lodziensis, „Folia Historica” 1996, 57, s. 77–106.
8.Anusik Z., Rokowania o polsko-szwedzki traktat sojuszniczy w 1790 roku, „Zapiski Historyczne” 1996, t. 61, z. 2–3, s. 21–44 (177–200).
9.Anusik Z., Szwedzki rywal Fryderyka Augusta. Gustaw III wobec projektów sukcesji tronu w Polsce w latach 1790–1792, „Rocznik Łódzki” 1997, t. 44, s. 89–115.
10.Anusik Z., Polsko-szwedzkie stosunki dyplomatyczne w dobie insurekcji kościuszkowskiej, [w:] Czasy Kościuszki i Napoleona. Jan Zbigniew Lubicz-Pachoński jako badacz epoki, red. Z. Janeczek, Katowice 2001, s. 277–298.
11.Anusik Z., Stosunki polsko-szwedzkie w początkach panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764–1774), „Przegląd Nauk Historycznych” 2006, R. 5, nr 1 (9), s. 137–170.
12.Cieślak E., Polsko-szwedzki handel morski w XVIII wieku (materiały w archiwach szwedzkich), „Zapiski Historyczne” 1980, t. 45, z. 4, s. 124–125.
13.Konopczyński W., Lars von Engeströms mission i Polen 1787–1791. Ett bidrag till historien om Gustav III:s polska politik, „Historisk Tidskrift” 1924, Jg. 44, s. 1–52.
14.Konopczyński W., Polska a Szwecja. Od pokoju oliwskiego do upadku Rzeczypospolitej 1660–1795, Warszawa 1924.
15.Libiszowska Z., Misja polska w Londynie w latach 1769–1795, Łódź 1966, s. 91.
16.Raphael A., Bidrag till historien om Gustav III:s planer på Polen och dermed sammanhängande underhandlingar under åren 1788–1791, Uppsala 1874.
17.Stavenow L., Den gustavianska tiden 1772–1809, [w:] Sveriges historia till våra dagar, utgiven av B. Hildebrand, L. Stavenow, bd. 10, Stockholm 1925.
18.Wilder J.A., Projekt Franciszka Piłsudskiego odbudowy portu pod Połągą, „Rocznik Gdański” 1937, t. 9–10, s. XVII–XXII.