Przeszłość Demograficzna Polski

Poland's Demographic Past

ISSN: 0079-7189    OAI    DOI: 10.18276/pdp.2017.39-11
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Issue archive / 39, 2017
Ludność ewakuowana z zachodnich powiatów guberni grodzieńskiej na Syberii w 1916 roku na przykładzie guberni tomskiej
(The Population Evacuated from the Western Counties of the Grodno Governorate in Siberia in 1916: The Example of the Tomsk Governorate)

Authors: Stefan Dmitruk ORCID
Lublin
Keywords: Grodno Governorate evacuations of civilians World War I Russia Tomsk demography
Data publikacji całości:2017
Page range:40 (283-322)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

In the aftermath of the First World War there were a lot of migrations. One of them was the evacuation of civilian population into the depths of Russia. The aim of the publication is a demographic and statistical analysis of households of the western counties of the Grodno Governorate evacuated to the Tomsk Governorate in the summer of 1915. The source basis is the list of the evacuated people printed in Tomsk in 1916. The text presents the changes in the demographic structure of the analysed households and the demographic and ethnic consequences of the First World War for the community of the Grodno Governorate.
Download file

Article file

Bibliography

1.Antonova, E. „Struktura upravleniâ Tomskogo Pereselenčeskogo Rajona 1906–1917 gg.”. Vestnik Tomskogo Gosudarstvennogo Universiteta 294 (2007): 132–134.
2.Barszczewska, Nina, Mirosław Jankowiak. Dialektologia białoruska. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy. Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, 2012.
3.Chlebowczyk, Józef. O prawie do bytu małych i młodych narodów. Kwestia narodowa i procesy narodowotwórcze we wschodniej Europie środkowej w dobie kapitalizmu (od schyłku XVIII w. do początków XX w.). Warszawa–Kraków: Śląski Instytut Naukowy w Katowicach, 1983.
4.Choińska, Małgorzata. Społeczeństwo miasta Tykocina w XVIII i XIX wieku. Rozprawa doktorska, Białystok: Uniwersytet w Białymstoku, 2013. Dostęp 19.06.2017. http://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/1314/1/Choinska_Malgorzata_doktorat.pdf.
5.Choruży, Wiesław. „Karty bieżeńców”. Czasopis. Białoruski Miesięcznik Społeczno-Kulturalny 24.11.2015. Dostęp: 13.12.2015. http://czasopis.pl/karty-biezencow/.
6.Czerep, Stanisław. „Bieżeńcy z Królestwa Polskiego i guberni grodzieńskiej w Piotrogradzie – stan na 29 lutego 1916 r.”. Białoruskie Zeszyty Historyczne 45 (2016): 82–98.
7.Čudakov, Oleg, „Gorodskoe samoupravlenie v tomskoj gubernii v gody pervoj mirovoj vojny (jul 1914 – fevral 1917)”. Vestnik Omskogo Universytieta 3 (2011): 146–153.
8.Dmitruk, Stefan. „Społeczeństwo miasta Kleszczele w latach 1864–1915 w świetle wydawnictwa «Pamiatnoj Kniżki Grodnienskoj Gubiernii»”. W: Kleszczele, Podlasie, Ukraina. Księga jubileuszowa ku czci doktora Mikołaja Roszczenki w 75-lecie urodzin, red. Grzegorz Kuprianowicz, Roman Wysocki. Kleszczele: Towarzystwo Ukraińskie, 2017.
9.Dmitruk, Stefan. „Wspomnienia o powrocie z bieżeństwa w 1923 r. mieszkańca wsi Wilanowo”. Białoruskie Zeszyty Historyczne 43 (2015): 215–221.
10.Dobroński, Adam Czesław. Infrastruktura społeczna i ekonomiczna guberni łomżyńskiej i obwodu białostockiego (1866 – 1914). Białystok: Sekcja Wydawnicza Filii Uniwersytetu Warszawskiego, 1980.
11.Eberhard, Piotr. „Problematyka narodowościowa Białorusi w XX w.”. W: Białoruś, Czechosłowacja, Litwa, Polska, Ukraina: mniejszości w świetle spisów statystycznych XIX-XX w.: liczebność i rozmieszczenie – stosunki narodowościowe – polityka narodowościowa. Materiały z międzynarodowej konferencji Samoidentyfikacja narodowa i religijna a sprawa mniejszości narodowych i religijnych w Europie Środkowo-Wschodniej Lublin 19–21 października 1993, red. Jan Skarbek, 9–14. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, 1996.
12.Gonczarow, Jurij. „Polska rodzina na Syberii w drugiej połowie XIX wieku i na początku XX wieku”. Zesłaniec. Organ Rady Naukowej Związku Sybiraków 29 (2007): 33–48.
13.Hrycak, Jarosław. Prorok we własnym kraju. Iwan Franko i jego Ukraina (1856–1886). Tłum. Anna Korzeniowska-Bihun, Anna Wylęgała. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2010.
14.Karnâlûk, Vital. „Gistaryčnaâ dèmagrafiâ peršaj susvetnaj vajny: bežanstva z zahodnih gubernâŭ Rasijskaj imperyi (1914 – 1917 g. g.)”. Białoruskie Zeszyty Historyczne 12 (1999): 22–44.
15.Janczak, Julian Karol. „Statystyka ludności Królestwa Polskiego w XIX w.”. Przeszłość Demograficzna Polski 19 (1994): 47–114.
16.Kopczyński, Michał. Studia nad rodziną chłopską w Koronie w XVII–XVIII wieku. Warszawa: Wydawnictwo Krupski i Spółka, 1998.
17.Korzeniowski, Mariusz. Na wygnańczym szlaku… Działalność Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polskiego na Białorusi w latach 1915–1918. Lublin: Lubelskie Towarzystwo Naukowe, 2001.
18.Korzeniowski, Mariusz, Marek Mądzik, Dariusz Tarasiuk. Tułaczy los. Uchodźcy polscy w imperium rosyjskim w latach pierwszej wojny światowej. Lublin: Wydawnictwo Marii Curie-Skłodowskiej, 2007.
19.Kuklo, Cezary. Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2009.
20.Kuklo, Cezary. „Demograficzno-społeczna problematyka rodziny w pierwszej połowie XX wieku”. W: Struktury demograficzne rodziny na ziemiach polskich do połowy XX wieku. Przegląd badań i problemów, red. Piotr Guzowski, Cezary Kuklo. Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, 2014.
21.Lesiv, Myhajlo. Ukraïns’kì govirki u Pol’ščì. Warszawa: Archiwum Ukraińskie, 1997.
22.Markowski, Artur. „Historia Białorusinów przez carską policję polityczną napisana. Sprawy białoruskie w materiałach ochrany z początku XX wieku”. W: Narody i polityka. Studia ofiarowane profesorowi Janowi Tomaszewskiemu, red. August Grabski, Artur Markowski. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Rigelbluma, 2010.
23.Markowski, Artur. „Lęki i dylematy rodziny żydowskiej w strefie osiedlania w połowie XIX w. – przykład Nowogródka”. Przegląd Historyczny 103 (2012), 4: 775–798.
24.Miodowski, Adam. „Lokalne uwarunkowania i efekty rosyjskiej polityki oświatowej na Białostocczyźnie u progu XX wieku”. Studia Podlaskie 24 (2016): 109–135.
25.Miśkiewicz, Benon. Wstęp do badań historycznych. Warszawa–Poznań: PWN, 1985.
26.Mironowicz, Eugeniusz. „Społeczne, polityczne, religijne i ekonomiczne skutki uchodźstwa w 1915 r. w życiu białoruskiej ludności Białostocczyzny”. W: Wojna i ludzie. Społeczny aspekt I wojny światowej w Europie Wschodniej, red. Dorota Michaluk, Ciechanowiec: Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka, 2015.
27.Moroz, Małgorzata. „Krynica”. Ideologia i przywódcy białoruskiego katolicyzmu. Białystok: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, 2001.
28.Niedzieluk, Tatiana. „Polscy katolicy w guberni tomskiej: badanie demograficzne”. Wrocławskie Studia Wschodnie 12 (2008): 69–77.
29.Ogórek, Bartosz. „Wpływ I wojny światowej na stan i strukturę ludności miasta Krakowa. Badanie przy użyciu wariantowych projekcji demograficznych”. Przeszłość Demograficzna Polski 37 (2015): 169–178.
30.Ostrowski, Bogumił. Białoruskie gwary Grodzieńszczyzny. Wybrane zagadnienia. Kraków: Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, 2013.
31.Pękała, Krzysztof Piotr. Migracje ludności guberni chełmskiej w pierwszych latach „Wielkiej Wojny” (1914–1915). Rozprawa doktorska, Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, 2012.
32.Pietkiewicz, Krzysztof. „Początki państwowości litewskiej”. W: Poznań – Wilnu. Studia historyków w roku tysiąclecia Państwa Litewskiego, red. Zbysław Wojtkowiak. Poznań: Instytut Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2010.
33.Radzik, Ryszard. Białorusini. Między Wschodem a Zachodem. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2012.
34.Rolf, Malte. Rządy imperialne w Kraju Nadwiślańskim. Królestwo Polskie i Cesarstwo Rosyjskie (1864–1915). Tłum. Wojciech Włoskowicz. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego we współpracy z Niemieckim Instytutem Historycznym, 2016.
35.Rzemieniecki, Konrad. „Gospodarstwo chłopskie w wybranych wsiach dóbr teofilpolskich na Podolu w 1827 roku”. Przeszłość Demograficzna Polski 35 (2014): 41–54.
36.Samatyâ, Vadim. „Problema bežencev v Belarusi v gody Pervoj Mirovoj Vojny”. Belorusskij Žurnal Meždunarodnogo Prava i Meždunarodnyh Otnošenij 2 (2003): 71–74.
37.Sierakowska, Katarzyna. Śmierć – wygnanie – głód w dokumentach osobistych. Ziemie polskie w latach Wielkiej Wojny. 1914 – 1918. Warszawa: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2015.
38.Sula, Dorota. Powrót ludności polskiej z byłego Imperium Rosyjskiego w latach 1918–1937. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2013.
39.Sułkowski, Zbigniew. „Mniejszości w świetle spisów statystycznych z przełomu XIX i XX wieku”. W: Białoruś, Czechosłowacja, Litwa, Polska, Ukraina: mniejszości w świetle spisów statystycznych XIX-XX w.: liczebność i rozmieszczenie – stosunki narodowościowe – polityka narodowościowa. Materiały z międzynarodowej konferencji Samoidentyfikacja narodowa i religijna a sprawa mniejszości narodowych i religijnych w Europie Środkowo-Wschodniej Lublin 19–21 października 1993, red. Jan Skarbek, 5–8. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, 1996.
40.Ŝetinina, Anna. „Běžency i graždanskie internirovannye na ûge Zapadnoj Sibiri (1915–1920-e gg.)”. Izvestiâ Altajskogo Gosudarstvennogo Universiteta. 4 (2007), 56, t. 2: 177–181.
41.Ŝetinina, Anna. Bežency na ûge Zapadnoj Sibiri 1914–1923 gg.: istočniki i metody izučeniâ. Autoreferat. Barnaul, 2007. Dostęp: 17.06.2017. http://www.dissercat.com/content/bezhentsy-na-yuge-zapadnoi-sibiri-1914-1923-gg-istochniki-i-metody-izucheniya.
42.Ŝetinina, Anna. „Professionalnyj sostav běžencev Pervoj mirovoj vojny v Tomskoj Gubernii”. Informacionnyj Bûlleten’ Associacii. Istoriâ i Komp’ûter 35 (2007): 226–245.
43.Tomaszewska Olga Regina, Norbert Dariusz Tomaszewski. „«Bieżeństwo»” i jego następstwa. Wydarzenia na pograniczu podlasko-mazowieckim w latach Wielkiej Wojny”. W: Wojna i ludzie. Społeczny aspekt I wojny światowej w Europie Wschodniej, red. Dorota Michaluk. Ciechanowiec: Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka, 2015.
44.Topolski, Jerzy. Metodologia historii. Warszawa: PWN, 1968.
45.Vasil’ev, Maksim. „Bežency Pervoj mirovoj vojny i Pskovskaâ Guberniâ”. Pskov. Naučno-Praktičeskij Istoryko-Kraevedčeskij Žurnal 40 (2014): 170–184.
46.Żelazny, Walter. Etniczność. Ład – konflikt – sprawiedliwość. Poznań: Zakład Badań Narodowościowych PAN w Poznaniu, 2004.