Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie


ISSN: 1230-0780     eISSN: 2719-4337    OAI    DOI: 10.18276/skk.2021.28-04
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  CEEOL  ERIH PLUS

Lista wydań / nr 28 2021
„Eunuchowie ze względu na królestwo niebios”: biblijne podstawy celibatu – analiza literacko-egzegetyczna Mt 19,10–12

Autorzy: Dawid Napiwodzki ORCID
referent powołaniowy w Prowincji Warszawskiej Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów, doktorant na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Słowa kluczowe: bezżeństwo celibat eunuchowie królestwo niebios maszal
Data publikacji całości:2021-12-14
Liczba stron:21 (85-105)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Treścią artykułu jest analiza literacko-egzegetyczna Mt 19,10–12. Perykopa ta porusza tematykę bezżeństwa. Jezus mówiąc o bezżennych używa słowa „eunuchowie”. Wyróżnia trzy grupy (kategorie) eunuchów, z których dwie pierwsze istnieją z przyczyn naturalnych (defekty od urodzenia, kastracja), natomiast trzecią grupę stanowią ci, którzy sami siebie uczynili eunuchami ze względu na królestwo niebios. Termin „eunuchowie” jest tu rozumiany w znaczeniu metaforycznym, przez co podkreśla się, że bezżeństwo i wybór życia w celibacie, który podejmują niektórzy wybrani, nie są dla wszystkich zrozumiałe. W mowie Jezusa występują typowe dla semickiego sposobu wyrażania się struktury i formy literackie, między innymi spiralna struktura frazy (w. 12a–c), która jest typowa dla formy maszal, co może wskazywać na ipsissima verba Jesu. Badana perykopa stanowi materiał własny Ewan¬gelii Mateusza. Doskonale wpisuje się w strukturę i zamysł redakcyjny rozdziałów 19 i 20. Opracowanie ukazuje ewangeliczne zakorzenienie celibatu, którego źródłem jest sam Jezus.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Allison, Dale C. „Matthew”. W: The Gospels. The Oxford Bible Commentary, red. John Muddiman, John Barton, 27–84. Oxford: Oxford University Press, 2010.
2.Apostoli, Andrew. Celibat. Wezwanie do miłości. Tłum. Anna Nowak, Beata Śmietana. Kraków: Wydawnictwo eSPe, 2005.
3.Bartnicki, Roman. „Pouczenie uczniów o dobrowolnej bezżenności (Mt 19,10–12)”. W: Stworzył Bóg człowieka na swój obraz. Księga pamiątkowa dla Biskupa Profesora Mariana Gołębiewskiego w 65. rocznicę urodzin, red. Waldemar Chrostowski, 53–58. Warszawa: Vocatio, 2002.
4.Barton, Stephen C. Discipleship and Family Ties in Mark and Matthew. Cambridge: Cambridge University Press, 1994.
5.Bazyliański, Stanisław. Wprowadzenie do studium Pisma Świętego. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2010.
6.Blinzler, Josef. „Eisin eunouchoi: Zur Auslegung von Mt 19,12”. Zeitschrift für die Neutestamentliche Wissenschaft und die Kunde der älteren Kirche 48 (1957): 254–270.
7.Bliznler, Josef. „Justinus Apol. I, 15,4 und Matthäus 19:11–12”. W: Mélanges Bibliques, red. Béda Rigaux, 45–55. Duculot: Gembloux, 1970.
8.Cantalamessa, Raniero. Czystego serca. Tłum. Maria Ausilia Gołębiowska. Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek, 2003.
9.Carter, Warren. Households and Discipleship. A Study of Matthew 19–20. Sheffield: Sheffield Academic Press, 1994.
10.Cuvillier, Élian. „Torah Observance and Radicalization in the First Gospel. Matthew and First-Century Judaism. A Contribution to the Debate”. New Testament Study 55 (2009): 144–159.
11.Czerski, Janusz. Pierwszy List do Koryntian. Wrocław: Wydawnictwo Tum, 2009.
12.Dupont, Dom J. Mariage et divorce dans l’Evangile. Matthieu 19:3–12 et parallèles. Paris: Desclée de Brouwer, 1959.
13.Gądecki, Stanisław. Wstęp do Ewangelii synoptycznych. Gniezno: Gaudentinum, 1992.
14.Grecko-Polski Nowy Testament. Wydanie interlinearne z kluczem gramatycznym, z kodami Stronga i Popowskiego oraz pełnątransliteracją greckiego tekstu. Tłum. Remigiusz Popowski, Michał Wojciechowski. Warszawa: Vocatio, 2014.
15.Hagner, Donald A. Word Biblical Commentary: Volume 33B: Matthew 14–28. Grand Rapids: Zondervan, 1995.
16.Heth, William A., Gordon J. Wenham. Jesus and Divorce: The Problem with the Evangelical Consensus. Nashville: Thomas Nelson Publishers, 1984.
17.Homerski, Józef. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. Ewangelia według św. Mateusza. Tłumaczenie, wstęp i komentarz. Lublin: Wydawnictwo KUL, 1995.
18.Jankowski, Stanisław. „Bezżenność w Piśmie Świętym i nauce Kościoła”. W: Celibat znakiem płodności duchowej w Chrystusie. W 40-lecie encykliki „Sacerdotalis caelibatus”, red. Ireneusz Werbiński. Scripta Theologica Thoruniensia 7, 11–51. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2009.
19.Langkammer, Hugolin. „Biblijne podstawy ślubu czystości”. Quaestiones Selectae 4, 3 (1996): 39–49.
20.Langkammer, Hugolin. Komentarz teologiczno-pastoralny do Biblii Tysiąclecia. Nowy Testament. Ewangelia wg św. Mateusza. Ewangelia wg św. Marka. Poznań: Pallottinum, 2014.
21.Leske, Adrian. „Ewangelia według św. Mateusza”. W: Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego. Komentarz katolicki i ekumeniczny, red. William R. Farmer, Sean McEvenue, Armando J. Levoratti, David L. Dungan. Warszawa: Verbinum, 2001.
22.Luz, Urlich. Evangelisch-katholischer Kommentar zum Neuen Testament. Das Evangelium nach Matthäus. I/3. Düsseldorf–Zürich–Benziger: Patmos Verlag, 1997.
23.McKenzie, John L. „The Gospel according to Matthew”. W: The Jerome Biblical Commentary, red. Raymond E. Brown, Joseph A. Fitzmyer, Roland E. Murphy, 62–114. Englewood Cliffs: Prentice-Hall, 1968.
24.Mello, Alberto. Evangelo secondo Matteo. Commento midrashico e narrative. Bose: Edizioni Qiqajon, 1995.
25.Moloney, Francis J. „Matthew 19:2–12 and Celibacy. A Redactional and Form Critical Study”. Journal for the Study of the New Testament 2 (1979): 42–60.
26.Moloney, Francis J. A Hard Saying: The Gospel and Culture. Collegeville: The Liturgical Presss, 2011.
27.Nowy Testament Grecki i Polski, red. Roman Bogacz, Roman Mazur = Tekst grecki: Nestle, Eberhard, Edwin Nestle. Novum Testamentum Graece, Nestle-Aland wyd. 28, red. Kurt Aland, Barbara Aland, Johannes Karavidopoulos, Carlo M. Martini, Bruce M. Metzger = Tekst polski: Biblia Tysiąclecia. Poznań: Pallottinum, 52017.
28.Paciorek, Antoni. Ewangelia według Świętego Mateusza. Rozdziały 1–13. T. 1. Cz. 2. Nowy Komentarz Biblijny. Nowy Testament. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła, 2005.
29.Paciorek, Antoni. Ewangelia według Świętego Mateusza. Rozdziały 14–28. T. 1. Cz. 2. Nowy Komentarz Biblijny. Nowy Testament. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła, 2008.
30.Paciorek, Antoni. Przypowieści Jezusa. Wprowadzenie i objaśnienie. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła, 2013.
31.Perego, Giacomo. Nowy Testament a życie konsekrowane. Tłum. K. Stopa. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła, 2010.
32.Romaniuk, Kazimierz, Augustyn Jankowski, Lech Stachowiak. Komentarz praktyczny do Nowego Testamentu. T. 1. Poznań–Kraków: Pallottinum, 1999.
33.Ryś, Grzegorz. „Wychowanie do celibatu”. W: Sztuka bycia księdzem: Poradnik, red. Józef Augustyn, 229–234. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010.
34.Świderkówna, Anna. O przypowieściach, św. Pawle i Apokalipsie. Kraków: Wydawnictwo M, 2014.
35.Wansbrough, Henry. „St Matthew”. W: A New Catholic Commentary on Holy Scripture, red. Reginald C. Fuller, Leonard Johnston, Conleth Kearns, 902–953. New York: Nelson, 1979.
36.Witherington III, Ben. Matthew. Bible Commentary. Macon: Smyth & Helwys Publishing, 2006.
37.Wolniewicz, Marian. „Bezżeństwo dla Królestwa Bożego (Mt 19,10–12)”. Ruch Biblijny i Liturgiczny 1, 10 (1957): 23–34.
38.Wstęp do Nowego Testamentu, red. Ryszard Rubinkiewicz. Poznań: Pallottinum, 1996.
39.Żywica, Zdzisław. „Małżeństwo a dobrowolna bezżenność uczniów Jezusa (Mt 19,1–12)”. Warmińskie Wiadomości Archidiecezjalne 69 (2004): 70–74.