Studia Maritima


ISSN: 0137-3587     eISSN: 2353-303X    OAI    DOI: 10.18276/sm.2018.31-04
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / Vol. 31 2018
POMMERSCHE ASPEKTE IN DER NORDISCHEN UNIONSPOLITIK DES KÖNIGS ERICH VON POMMERN
(ZNACZENIE POMORZA W POLITYCE NORDYCKIEJ KRÓLA ERYKA POMORSKIEGO)

Autorzy: Jens E. Olesen
Universität Greifswald, Historisches Institut
Słowa kluczowe: Unia kalmarska król Eryk Pomorski Małgorzata I Dynastia Gryfitów Księstwo Szlezwiku Księstwo Rugii Pomorze
Data publikacji całości:2018
Liczba stron:25 (61-85)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Artykuł traktuje o relacjach i stosunkach Pomorza i Skandynawii podczas panowania unijnego króla Północy Eryka Pomorskiego, który był adoptowany przez królową Małgorzatę I. i został koronowany w 1397 roku w Kalmarze na wspólnego króla trzech skandynawskich królestw. Tym samym wprowadził na tron nową dynastię pomorskich Gryfitów. Pomorscy książęta popierali unijnego króla w jego długoletniej walce o Księstwo Szlezwik. Eryk Pomorski był w swoim małżeństwie z angielską księżniczką Filippą bezdzietny, dlatego desygnował swego kuzyna Bogusława IX na następcę. Na różne sposoby próbował wprowadzić swoje pomorskie plany sukcesyjne, co ostatecznie, przez konstytucyjny konflikt z radami państwa w drugiej połowie lat trzydziestych XV wieku, przyniosło mu klęskę. Książęta pomorscy próbowali pośredniczyć między unijnym królem i szwedzką radą państwa w unijnym kryzysie od 1434 roku. Kiedy Eryk zabiegał o odzyskanie swojej wcześniejszej polityczno-wojskowej potęgi, został w latach 1439– 1441 zdetronizowany. Oznaczało to koniec dynastii Gryfitów w Skandynawii, i przyniosło między innymi zakończenie duńskiego zwierzchnictwa nad Rugią.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.„huru thet war talet j kalmarn“. Union und Zusammenarbeit in der Nordischen Geschichte. 600 Jahre Kalmarer Union (1397–1997), hrsg. v. D. Kattinger, D. Putensen, H. Wernicke. Hamburg: Verlag Dr. Kovac, 1997.
2.Aktstykker vedrørende Erik af Pommerns Afsættelse som Konge af Danmark, hrsg. v. A. Hude. København: G. E. C. Gad, 1897.
3.Albrectsen, E. Fællesskabet bliver til 1380–1536. Danmark–Norge. Bd. 1: (1380–1814).
4.Oslo: Universitetsforlaget, 1997.
5.Barüske, H. Erich von Pommern. Ein nordischer König aus dem Greifengeschlecht. Rostock: Hinstorff, 1997.
6.Behrmann, T. „Vor Stralsund (1370) und Wordingborg (1435). Gesandtschaftsverkehr und Königsverhalten im Verlauf zweier dänisch-hansestädtischer Konflikte“. In: Der Stralsunder Frieden von 1370. Prosopographische Studien, hrsg. v. Nils Jörn,
7.R.-G. Werlich, H. Wernicke, 287–306. Köln, Weimar, Wien: Böhlau, 1998.
8.Biewer, L. Kleine Geschichte Pommerns. Meckenheim: Bund der Vertriebenen, Kulturreferat, 1997.
9.Carlsson, G. „Erik av Pommern“. Svenskt Biografisk Lexikon 14 (1953): 267.
10.Carlsson, G. „Erik Pomrarens väg till kungavärdighet i Norden“. Historisk Tidskrift (Stockholm) 77 (1957): 37–42.
11.Carlsson, G. „Förhistorien till 1396 års svenska konungaval“. In: Historiska studier tillägnade Ludvig Stavenow, 47–58. Stockholm: P.A. Norstedt & Söner, 1924.
12.Carlsson, G. Medeltidens nordiska unionstanke. Det levande förflutna. Svenska Historiska Föreningens Folkskrifter 8. Stockholm: Hugo Gebers Förlag, 1945.
13.Christensen, A.E. Kalmarunionen og nordisk politik 1319–1439. København: Gyldendal, 1980.
14.Danmarks Gamle Købstadslovgivning IV, hrsg. v. E. Kroman. København: Rosenkilde og Bagger, 1961.
15.Diplomatarium Norvegicum III, utgit av Ch. Ch. A. Lange, C. R. Unger. Kristiania 1853–1855.
16.Enemark, P. Fra Kalmarbrev til Stockholms Blodbad. Den nordiske trestatsunions epoke 1397–1521. Tønder: Gyldendal, 1979.
17.Erslev, K. Dronning Margrethe og Kalmarunionens Grundlæggelse. København: Jacob
18.Erslevs Forlag, 1882 (Neudruck 1971).
19.Erslev, K. Erik af Pommern, hans Kamp for Sønderjylland og Kalmarunionens Opløsning. København: Jacob Erslevs Forlag, 1901 (Neudruck 1971).
20.Haug, E. „Erik av Pommerns norske kroning“. Historisk Tidsskrift (Oslo) 74 (1995): 1–21.
21.Hofmeister, A. „Die Werbung in Frankreich für König Erich im Jahre 1400“. Pommersche Jahrbücher 32 (1938): 119–122.
22.Hofmeister, A. „Zur Geschichte König Erichs von Pommern und seiner Schwester Katharina“. Pommersche Jahrbücher 32 (1938): 117–126.
23.Kattinger, D. „Schweden am Vorabend der Kalmarer Union“. In: „huru thet war talet j kalmarn“. Union und Zusammenarbeit in der Nordischen Geschichte. 600 Jahre
24.Kalmarer Union (1397–1997), hrsg. v. D. Kattinger, D. Putensen, H. Wernicke, 49–81. Hamburg: Verlag Dr. Kovac, 1997.
25.Koht, H. Dronning Margareta og Kalmar-unionen. Oslo: Aschehoug, 1956.
26.Larsson, L.-O. Engelbrekt Engelbrektsson och 1430-talets svenska uppror. Stockholm: Norstedt, 1984.
27.Larsson, L.-O. Kalmarunionens tid. Från drottning Margareta till Kristian II. Falun: Prisma Bokförlag, 1997.
28.Lödgberg, G.A. De Nordiska Konungarna och Tyska Orden 1441–1457. Uppsala: Appelbergs Boktryckeriaktiebolag, 1935.
29.Lönnroth, E. Sverige och Kalmarunionen 1397–1457. Göteborg: Wettergren och Kerber, 1934 (Neudruck 1969).
30.Murawski, K.-E. Zwischen Tannenberg und Thorn. Die Geschichte des Deutschen Ordens unter dem Hochmeister Konrad von Erlichshausen 1441–1449. Göttingen: Musterschmidt, 1953.
31.Nowak, Z.H. „Die politische Zusammenarbeit zweier Unionen: der Nordischen und der Polnisch-Litauischen in der ersten Hälfte des 15. Jahrhunderts“. Studia Maritima III (1981): 37–48.
32.Nowak, Z.H. „Dokument strony polsko-litewskiej traktatu przymierza z państwami unii kalmarskiej z 1419 roku“. Zapiski Historyczne 36 (1971): 423–431.
33.Nowak, Z.H. „Królowe Małgorzata i Jadwiga – dwie unie północnej i środkowowschodniej Europy“. Zapiski Historyczne 62 (1997): 7–16.
34.Nowak, Z.H. Współpraca polityczna państw unii polsko-litewskiej i unii kalmarskiej w latach 1411–1425. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika, 1996.
35.Nowak, Z.H. „Zur Polnisch Litauischen Union. Stand und Aufgaben der Forschung“. In: Europa in der Frühen Neuzeit. Festschrift für Günter Mühlpfordt, Bd. 3, hrsg. v. E. Donnert, 479–487. Weimar, Köln, Wien: Böhlau, 1997.
36.Olesen, J. E. „Die doppelte Königswahl 1448 im Norden“. In: Mare Balticum. Beiträge zur Geschichte des Ostseeraums im Mittelalter und Neuzeit. Festschrift zum 65. Geburtstag von Erich Hoffmann (Kieler Historische Studien Bd. 36), hrsg.
37.v. W. Paravicini, 213–231. Sigmaringen: Thorbecke, 1992.
38.Olesen, J.E. „Eric of Pomerania, Gotland and the Kalmar Union 1436–1440“. In: Medieval Spirituality in Scandinavia and Europe. A Collection of Essays in Honor of Tore Nyberg, hrsg. v. L. Bisgaard, C. Selch Jensen, K.V. Jensen, J. Lind, 179–193.
39.Odense: Universitets Forlag, 2000.
40.Olesen, J.E. „Erich von Pommerns Alleinherrschaft 1412–1439/40“. In: „huru thet war talet j kalmarn“. Union und Zusammenarbeit in der Nordischen Geschichte. 600 Jahre Kalmarer Union (1397–1997), hrsg. v. D. Kattinger, D. Putensen, H. Wernicke, 199–240. Hamburg: Verlag Dr. Kovac, 1997.
41.Olesen, J. E. Rigsråd-Kongemagt-Union. Studier over det danske rigsråd og den nordiske kongemagts politik 1434–1449. Aarhus: Jysk Selskab for Historie, 1980.
42.Riis, T. „Der polnisch-litauische Vertrag 1419 und die Vormachtstellung im Ostseegebiet“. In: Studien zur Geschichte des Ostseeraumes, Bd. 1, hrsg. v. Th. Riis, 67–78. Odense: Universitets Forlag, 1995.
43.Simiński, R. „Traktat przymierza króla Eryka Pomorskiego i książąt Pomorza Zachodniego z zakonem krzyżackim w Prusach i Inflantach z 15 września 1423 roku“. In: Średniowiecze Polskie i Powszechne, hrsg. v. B. Czwojdrak, J. Sperka, Bd. 7 (11), 69–94. Katowice: Uniwersytet Śląski, 2015.
44.Sverges Traktater med främmande magter, utg. af O. S. Rydberg, D. Bd. II–III. Stockholm 1883–1895.
45.Wehrmann, M. Geschichte von Pommern. Bd. 1. Gotha: Perthes, 1904.
46.Werlich, R.-G. „Bogislav IX. von Pommern-Stolp – ein Pommer in den dynastischen Plänen
47.der nordischen Reiche in der ersten Hälfte des 15. Jahrhunderts“. In: Pommern. Geschichte–Kultur–Wissenschaft. 2. Kolloquium zur Pommerschen GeschichGeschichte 13. und 14. September 1991, 37–58. Greifswald: Steinbecker Verlag Rose, 1991.