Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Iuris Stetinensis


ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2022.40-09
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  CEEOL  ERIH PLUS

Lista wydań / 4/2022 (40)
Kapelan więzienny: osoba godna zaufania czy wykonująca zawód zaufania publicznego? Rozważania na tle wykonawstwa kary

Autorzy: Jerzy Nikołajew ORCID
Uniwersytet Rzeszowski
Słowa kluczowe: kapelan więzienny osoba godna zaufania zawód zaufania publicznego
Data publikacji całości:2022
Liczba stron:20 (127-146)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 126

Abstrakt

Kapelan więzienny to instytucja nieznana przepisom kodeksu karnego wykonawczego, ale występująca w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie tej ustawy. Należy zauważyć, że kapelani więzienni mogą być ustanawiani również przez skazanych jako ich przedstawiciele będący osobami godnymi zaufania (art. 42 § 1 k.k.w.). Z drugiej strony kapelani więzienni nie są traktowani w doktrynie i orzecznictwie, zwłaszcza Trybunału Konstytucyjnego, w kategoriach osób zaufania publicznego. Ponadto status kapelana więziennego mogą uzyskać także osoby niebędące duchownymi, dotyczy to zwłaszcza tych związków wyznaniowych, w których doktrynie religijnej nie występują duchowni. Warto też podkreślić, że kapelani więzienni będący duchownymi wykonują de facto zawód zaufania publicznego, jakkolwiek nie realizują wszystkich wymogów przypisanych do tej kategorii osób. Nie zmienia to jednak możliwości uczestnictwa społeczeństwa w wykonywaniu kary izolacyjnej i realizacji zadań readaptacji społecznej przez przedstawicieli kościołów i innych związków religijnych o uregulowanej sytuacji prawnej, nawet wówczas gdy traktuje się ich wyłącznie jako osoby godne zaufania. Celem niniejszego opracowania jest odpowiedź na pytanie postawione w tytule, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów nie tylko prawa państwowego, lecz także prawa wewnętrznego związków wyznaniowych. Problem awizowany w tytule poza walorem poznawczym implikuje również konsekwencje praktyki stosowania prawa.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Głowik T., Raport o duszpasterstwie więziennym, Warszawa 2008.
2.Głuch J., Struktura duszpasterstwa więziennego, w: J. Świtka, M. Kuć (red.), Duszpasterstwo więzienne w pracy penitencjarnej, Lublin 2007.
3.Izdebski H., Uwarunkowania instytucjonalnoprawne ustanowienia zawodu pracownika socjalnego zawodem zaufania społecznego, „Trzeci Sektor. Numer specjalny” 2012/2013.
4.Kłusek P., Państwo a samorządy zawodów zaufania publicznego, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji” 2015, nr 3695.
5.Krasnowolski A., Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody, w: Samorząd zawodowy w państwie prawa, Warszawa 2014.
6.Krukowski J., Konkordat polski. Znaczenie i realizacja, Lublin 1999.
7.Kulesza M., Pojęcie zawodu zaufania publicznego, w: S. Legat, M. Lipińska (red.), Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia Senatu RP przy udziale Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pod patronatem Marszałka Senatu RP Longina Pastusiaka 8 kwietnia 2002 r., Warszawa 2002.
8.Nikołajew J., Rola kapelana więziennego w procesie resocjalizacji skazanych. Doświadczenia okręgu lubelskiego, w: W. Ambrozik, H. Machel, P. Stępniak (red.), Misja Służby Więziennej a jej aktualne zadania wobec aktualnej polityki karnej i oczekiwań społecznych. IV Polski Kongres Penitencjarny, Poznań–Gdańsk–Warszawa 2008.
9.Nikołajew J., Wychowawcza, terapeutyczna i kulturotwórcza rola kapelana więziennego, w: T. Guz, W. Bednaruk. M. Pałubska (red.), Ius et historia. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Jerzemu Markiewiczowi, Lublin 2011.
10.Nikołajew J., Wolność sumienia i religii skazanych i tymczasowo aresztowanych, Lublin 2012.
11.Nikołajew J., Kapelan więzienny w postępowaniu karnym wykonawczym, „Studia Prawnicze KUL” 2012, nr 3 (51).
12.Nikołajew J., O przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 106 § 4 Kodeksu karnego wykonawczego – krytycznie, w: P. Sobczyk i P. Steczkowski (red.), Człowiek. Państwo. Kościół. Księga Jubileuszowa dedykowana Księdzu Profesorowi Arturowi Mezglewskiemu, Lublin 2020.
13.Nikołajew J., Formy pomocy osobom pozbawionym wolności zwalnianym z zakładów karnych i aresztów śledczych oraz osobom im najbliższym. Rozważania na tle wykonawstwa kary, w: P. Sobczyk (red.), Podstawy przeciwdziałania przestępczości oraz pomocy osobom pokrzywdzonym, Warszawa 2020.
14.Pieron B., Ochrona tajemnicy spowiedzi w prawie polskim, „Kieleckie Studia Teologiczne” 2012, nr 11.
15.Rakoczy B., Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Polsce. Komentarz, Warszawa 2008.
16.Sobański R., Zawód prawnika jako professio, „Palestra” 2011, nr 7.
17.Tkaczyk E., Samorząd zawodowy w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 6.
18.Trubalski A., Samorządy zawodów zaufania publicznego na przykładzie radców prawnych. Perspektywa konstytucyjnoprawna, „Studia Iuridica Lublinensia” 2014, nr 21.
19.Walencik D., Duchowni, w: S. Serafin, B. Szmulik (red.), Leksykon obywatela, Warszawa 2008.
20.Waligórski M., Pawłowski S., Samorząd zawodowy i gospodarczy w Polsce, Poznań 2005.
21.Wojtas P., Poszukując wskazówek na przyszłość. Duszpasterstwo więzienne, w: T. Bulenda, W. Knap, Z. Lasocik (red.), Więziennictwo na początku XXI wieku, Warszawa 2007.
22.Wojtczak K., Co to jest wolny zawód, „Zeszyty Naukowe WSZiB” 1997, nr 1 (2).
23.Wojtczak K., Reglamentacja form wykonywania zawodów zaufania publicznego w rozwiązaniach prawa polskiego i państw Unii Europejskiej, w: S. Legat, M. Lipińska (red.), Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia Senatu RP przy udziale Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pod patronatem Marszałka Senatu RP Longina Pastusiaka 8 kwietnia 2002 r., Warszawa 2002.