Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Iuris Stetinensis

ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2022.39-02
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  CEEOL  ERIH PLUS

Lista wydań / 3/2022 (39)
Inkluzja społeczna osób z niepełnosprawnościami w Polsce z perspektywy prawa, badaczy społecznych i społeczeństwa polskiego

Autorzy: Anna Daszewska ORCID
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Słowa kluczowe: inkluzja społeczna niepełnosprawność akty prawne
Data publikacji całości:2022
Liczba stron:14 (23-36)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 162

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie stanu inkluzji społecznej osób z niepełnosprawnościami w Polsce przez pryzmat aktów prawnych, opinii badaczy społecznych oraz społeczeństwa polskiego. Praca o charakterze naukowym została przygotowana na podstawie analizy treści przepisów prawa, literatury socjologicznej oraz raportów CBOS z lat 2000–2021. Badanie zgromadzonych materiałów pozwoliło na sformułowanie trzech podstawowych wniosków. Po pierwsze, pomimo istnienia wielu przepisów prawnych dotyczących osób z niepełnosprawnościami zarówno badacze społeczni, jak i społeczeństwo wskazali na to, że inkluzja społeczna osób niepełnosprawnych w Polsce wymaga dalszych usprawnień. Po drugie, badacze społeczni uznali, że definicja niepełnosprawności zawarta w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej z 1997 roku jest sprzeczna z regulacjami międzynarodowymi i nowym podejściem do niepełnosprawności. W celu skuteczniejszej inkluzji osób z niepełnosprawnościami zalecono zmianę polityki społecznej Polski przez przejście z „opiekuńczego” na „wspierający” model pomocy. Po trzecie, w świetle badań opinii publicznej na przestrzeni 21 lat nastąpiła pozytywna zmiana dotycząca świadomości społecznej Polaków w stosunku do osób z niepełnosprawnościami. Artykuł został podzielony na cztery części. W części pierwszej przedstawiono podstawowe pojęcia związane z inkluzją społeczną osób z niepełnosprawnościami. W części drugiej zaprezentowano problem inkluzji społecznej w świetle aktów prawnych. W części trzeciej ukazano kwestię inkluzji z punktu widzenia badaczy społecznych. W części czwartej przedstawiono badania opinii publicznej CBOS dotyczące kwestii inkluzji osób z niepełnosprawnościami w Polsce. Ostatecznie zaprezentowano wnioski końcowe, w których dokonano analizy zgromadzonych materiałów. Artykuł został dodatkowo opatrzony niniejszym streszczeniem i bibliografią.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Aksman J., Zinkiewicz B., Wprowadzenie, w: J. Aksman, B. Zinkiewicz (red.), Inkluzja. Wybrane aspekty w teorii i praktyce pedagogicznej, Kraków 2019.
2.Balcerak L., Budzanowska H., Bujara A., Dyl M., Kruczek A., Płatek I., „Z inkluzją na ty” – środowiskowy model wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną, Zabrze 2017, https://ztr.zabrze.pl/wp-content/uploads/2017/05/Z-INKLUZJ%C4%84-NA-TY.pdf.
3.Broda-Wysocki P., Wykluczenie i inkluzja społeczna: paradygmaty i próby definicji, Warszawa 2012.
4.Chajda E., Postawy wobec osób niepełnosprawnych, „CBOS” 2007, nr 169.
5.Chrzanowska I., Problemy edukacji dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością. Regionalna specyfika czy ogólnopolska tendencja, Kraków 2010.
6.Chrzanowska I., Problematyka zdolności a niepełnosprawność, „Studia Edukacyjne” 2014, nr 32.
7.Definicja niepełnosprawności, www.unic.un.org.pl/niepelnosprawnosc/definicja.php.
8.Derczyński W., Postawy wobec osób niepełnosprawnych, „CBOS” 2000, nr 85, https://www.cbos.pl/PL/publikacje/raporty.php.
9.Feliksiak M., Altruizm w opiniach i działaniach, „CBOS” 2020, www.cbos.pl/PL/publikacje/raporty.php.
10.Frieske K.W., Zamienię porsche na gorsze: o biedzie, wykluczeniu i reintegracji społecznej, „Polityka Społeczna” 2010, nr 10.
11.Głowacki A., Czy Polacy są altruistami, „CBOS” 2018, nr 31, www.cbos.pl/PL/publikacje/raporty.php.
12.Głowacki A., Komu i jak pomagać? Pomoc społeczna w opinii Polaków, „CBOS” 2021,nr 118, www.cbos.pl/PL/publikacje/raporty.php.
13.Hulek A., Integracyjny system kształcenia i wychowania, w: A. Hulek (red.), Pedagogika rewalidacyjna, Warszawa 1980.
14.Jabłoński M., Zapomniana rzeczywistość. Rzecz o (nie)świadomej inkluzji społecznej osób z niepełnosprawnością intelektualną w Państwowych Gospodarstwach Rolnych, „Parezja” 2006, t. 2, nr 6.
15.Korzeniowska R., Inkluzja społeczna dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną na przykładzie wsparcia społecznego, „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania” 2018, t. 3, nr 28.
16.Kowalczuk K., Opinia społeczna o zróżnicowaniu dochodów i nierównościach społecznych, „CBOS” 2010, nr 136, www.cbos.pl/PL/publikacje/raporty.php.
17.Marshall T.H., Citizenship and Social Class and Other Essays, Cambridge 1950.
18.Morcinek U., Pedagogika specjalna, Szczecin 2011.
19.Novo-Corti M.I., Attitudes Toward Disability and Social Inclusion: An Exploratory Analysis, „European Research Studies” 2010, t. XIII, nr 3.
20.Omyła-Rudzka M., Niepełnosprawni wśród nas, „CBOS” 2017, nr 169.
21.Omyła-Rudzka M., Komu żyje się najtrudniej?, „CBOS” 2018, nr 106.
22.Pachowicz M., Edukacja integracyjna jako jedna z dróg kształcenia osób niepełnosprawnych w Polsce, „PFRON Kwartalnik. Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania” 2020, nr 36–37.
23.Radlińska I., Bażydło M., Karakiewicz B., The rights of persons with disabilities in Poland, „Journal of Public Health, Nursing and Medical Rescue” 2014, nr 4.
24.Szarfenberg R., Marginalizacja i wykluczenie społeczne 2007/2008, http://rszarf.ips.uw.edu.pl/wykluczenie/miws08.pdf.
25.Struzik A., Inkluzja społeczna osób wykluczonych społecznie – z doświadczeń Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej, „Biuletyn PKPS” 2017.
26.Światowa Organizacja Zdrowia, Niepełnosprawność i zdrowie, „PFRON Kwartalnik. Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania” 2020, nr 36–37, www.pfron.org.pl/aktualnosci/szczegoly-aktualnosci/news/36-37-numer-kwartalnika-niepelnosprawnosc-zagadnienia-problemy-rozwiazania/#prettyPhoto.