Rocznik Komparatystyczny


ISSN: 2081-8718     eISSN: 2353-2831    OAI    DOI: 10.18276/rk.2023.14-03
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Issue archive / 14 (2023)
Przekład a twórczość własna w świetle tłumaczeń polsko-czeskich XVI i XVII wieku
(Translation and own work in the light of Polish-Czech translations of the 16th and 17th centuries)

Authors: Klaudia Koczur-Lejk ORCID
Uniwersytet Szczeciński
Keywords: Polish and Czech literature of the 16th and 17th centuries translations cultural differences
Whole issue publication date:2023
Page range:17 (63-79)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

The subject of considerations in the article are translations from Polish into Czech made in the 16th and 17th centuries. The author presents the cultural differences between Poland and the Czech Republic at that time, which determined the selection of works for translation and also influenced the reception of the translations. The main attention is focused on the figure of the Polish emigrant writer Bartłomiej Paprocki, who had the greatest contribution to the creation of subsequent translations. Paprocki attempted to instill trends characteristic of Polish Renaissance literature in the Czech Republic. Since this was not positively received, the writer began to convert his works, trying to adapt them to the habits and expectations of Czech readers. The aim of the article is to try to capture the connections between Paprocki's own work and the works of Polish poets that he chose for translation into Czech.
Download file

Article file

Bibliography

1.Bečka, Josef. „Polské písemnictví ve světlé českých překladů”. Česko-polský slovník vědeckých prací II. Praha: Státní pedagogické nakladatelství, 1955.
2.Heidenreich, Julius. „Rejův „Vervas a Lupus”. Příspěvek k literárním stykům českopolským”,
3.„Časopis Matice moravské” 49 (1925). 384-400.
4.Hrubý, Hynek. České postilly. Studie literárně a kulturně historická. Praha: Jubilejní fond Královské české společnosti nauk, 1901.
5.Kardyni-Pelikánová, Krystyna. „Od Komenskiego do... Komenskiego. Trzy aspekty czeskich przekładów arcy¬hymnu Jana Kochanowskiego: filologiczny, wersologiczny, kulturowy”. W: Barok polski wobec Europy. Sztuka przekładu. Red Alina Nowicka-Jeżowa, Marek Prejs. Warszawa: Wydawnictwo Anta: 2005. 323–361.
6.Koczur-Lejk, Klaudia. Bartłomiej Paprocki – piśmiennictwo i przekład. W stronę kontrre-formacji. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2014.
7.Koczur-Lejk, Klaudia. „Sentencje w czeskich dziełach Bartłomieja Paprockiego”. Bohemistyka 3 (2019). 365–378.
8.Kolár, Jaroslav. „Jan Kochanowski, česká literatura 16.-17. století a otázky literární komparace”. Tegoż. Návraty bez konce. Studie k starší české literatuře. Brno: Atlantis, 1999. 230–243.
9.Kolár, Jaroslav. „Překlad ve starší české literatuře”. Česká literatura 42, 4 (1994): 39á–400.
10.Krejčí, Karel. „Bartłomiej Paprocki z Głogoł i Paprockiej Woli”. Tegoż. Wybrane studia slawistyczne. Kultura. Literatura. Folklor. Red. Józef Magnuszewski. Tłum. Ewa Siatkowska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1972. 237–330.
11.Krejčí, Karel. Bartoloměj Paprocki z Hlohol a Paprocké Vůle. Život, dílo, forma a jazyk. Praha: Slovanský ústav, 1946.
12.Krystýnek, Jiří. Z dějn polsko-českých literárních vztahů. Brno: Univerzita J. E. Purkyně, 1966.
13.Lehr-Spławiński, Tadeusz, Piwarski, Kazimierz, Wojciechowski, Zygmunt. Polska Czechy. Dziesięć wieków sąsiedztwa. Red. Zygmunt Wojciechowski. Katowice–Wrocław: Wydawnictwa Instytutu Śląskiego,1947.
14.Levý, Jiří. České teorie překladu. Vývoj překladatelských teorií a metod v české literatuře I, II. Praha: Karolinum, 2023.
15.Linka, Jan. „Przekłady Postylli ks. Jakuba Wujka na język czeski”. Barok polski wobec Europy. Kierunki dialogu. Warszawa: Wydawnictwo Anta, 2003. 113–-133.
16.Linka, Jan. „Scipio Berlička a Piotr Skarga. Dávné kořeny jazykové a literární kultury českého obrození”. Odrodzenie narodowe w Czechach i na Słowacji. Red. Halina Mieczkowska, Teresa Zofia Orłoś. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1999. 131–-140.
17.Máchal, Jan. „Tragedie neb hra žebračí v české a polské literatuře”. Věstník české Akademie 18 (1909): 427–433.
18.Magnuszewski, Józef. „Literatura polska a literatura czeska do połowy XVIII wieku”. Literatura staropolska w kontekście europejskim. (Związki i analogie). Materiały konferencji naukowej poświęconej zagadnieniom komparatystyki (27-29 X 1975). Red. Teresa Michałowska, Jan Śląski. Wrocław: Zakład Narodowy i. Ossolińskich, 1977. 111–-137.
19.Magnuszewski, Józef. „Uwagi nad Tragedią żebraczą”. Pamiętnik Literacki 43/1-2 (1952): 623–634.
20.Matla, Marzena. Czeskie wpływy w życiu religijnym i piśmiennictwie państwa piastowskiego w X-XI wieku. Poznań: Wydawnictwo Instytutu Historii UAM, 2017.
21.Matla, Marzena. „Czeskie wpływy kulturowe w języku i piśmiennictwie państwa piastowskiego (od X do XIV wieku) w świetle historiografii polskiej”. Historia Slavorum Occidentis 2 (2012): 210–233.
22.Nehring, Władysław. Wpływ języka i literatury staroczeskiej na język i literaturę staropolską. Tłum. Janusz Siatkowski. Poznań: Pro, 2017.
23.Piekarski, Kazimierz. „Fragmenty dwu zaginionych dialogów Mikołaja Reja”. Przegląd Współczesny II/VI (1923): 3–18.
24.Siatkowski, Janusz. „Posłowie”. Jan Kochanowski. Já dobré mysli vždycky chci užívat. Ja dobrej myśli zawżdy chcę używać. Fraszki wydane w Pradze w roku 1598 przez Bartłomieja Paprockiego. Oprac. Ewa Wolnicz-Pawłowska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1981. 81–85.
25.Sobotková, Marie. „Bartoloměj Paprocký z Hlohol a Paprocké Vůle a vznik prvního českého překladu „Frašek” Jana Kochanowského”. Tejże. Studie z české a polské literatury. Pět století v historii česko-polských literárních souvislostí. Olomouc: Univeryita Palackého, 2002. 51–-57.