Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

ISSN: 1230-0780     eISSN: 2719-4337    OAI    DOI: 10.18276/skk.2022.29-09
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  CEEOL  ERIH PLUS

Lista wydań / nr 29 2022
Seminarium duchowne – miejsce i cel formacji kleryków do posługi kapłańskiej w diecezji. Studium analityczne treści przemówienia Jana Pawła II wygłoszonego podczas poświęcenia Wyższego Seminarium Duchownego w Koszalinie w 1991 roku

Autorzy: Henryk Wejman ORCID
Uniwersytet Szczeciński, Szczecin, Instytut Nauk Teologicznych
Słowa kluczowe: pielgrzymka papież Jan Paweł II seminarium formacja służba pastoralna
Data publikacji całości:2022
Liczba stron:27 (163-189)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Niniejszy artykuł ma na celu zaprezentowanie natury i wartości seminarium duchownego w procesie formacji kleryków do kapłaństwa. Bazę źródłową dla tak określonego celu badawczego stanowiło przemówienie Jana Pawła II, jakie wygłosił podczas poświęcenia budynku seminarium w Koszalinie oraz opublikowana rok później po tym wydarzeniu, tj. w 1992 roku, jego adhortacja Pastores dabo vobis. Osiągnięcie celu badawczego realizowano w trzech etapach. Pierwszy z nich dotyczył odsłonięcia struktury seminarium duchownego jako instytucji. Jego istotę Jan Paweł II zawarł w pojęciu dom. W przemówieniu wygłoszonym w Koszalinie jednoznacznie określił, jaki miałby być dom: studiów, pracy nad sobą, modlitwy i wzrastania w braterskiej wspólnocie. W tym określeniu zawarł naturę seminarium duchownego. W drugim etapie analityczne badania były skierowane na zaprezentowanie celów formacji kleryków do posługi kapłańskiej. W owym przemówieniu Jan Paweł II wskazał na cztery cele tejże formacji, które są pochodną ujęcia seminarium duchownego jako domu studiów, pracy nad sobą, modlitwy i wzrastania w braterskiej wspólnocie. W rozumieniu Jana Pawła II określeniu seminarium jako domu studiów nie może nie odpowiadać zasadniczy cel jego formacyjnej działalności, a mianowicie ukształtowanie umysłów kleryków w duchu Chrystusowej Prawdy, który On zawarł w pojęciu, aby byli mocni umysłem. Określenie seminarium jako domu pracy nad sobą jest odpowiednikiem w aspekcie celowości formacji seminarium (duchowe ukształtowanie kleryków), którego istotę Jan Paweł II ujął w stwierdzeniu, aby byli mocni duchem. Następnie, gdy seminarium jest postrzegane jako dom modlitwy, to w tej przestrzeni jego celem działania ma być modlitewne uformowanie kleryków, co Jan Paweł II w owym przemówieniu zawarł w pojęciu mocni modlitwą. I w końcu, gdy postrzegamy seminarium jako dom wzrastania kleryków w braterskiej wspólnocie, to celem jego działania w tym względzie ma być ukształtowanie w nich postawy wrażliwości na bliźnich, co Jan Paweł II wyraził w pojęciu kochający bliźnich. Trzeci etap analiz umożliwił zaprezentowanie aktualności przemówienia Jana Pawła II, jakie wygłosił podczas poświęcenia Wyższego Seminarium Duchownego w Koszalinie dla działania seminariów duchownych i prowadzenia przez nie formacji kleryków w obecnej rzeczywistości. Analizy potwierdziły, że istnienie seminariów duchownych jest niezbędne, choć nieodzowna jest w aktualnej rzeczywistości korekta ich funkcjonowania w odniesieniu do współczesnych wyzwań.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Adamczyk, Jerzy. „Urząd wykładowcy wyższego seminarium duchownego”. Łódzkie Studia Teologiczne 28 (2019): 19–36.
2.Adamiak, Stanisław. „Zanim powstały seminaria”. Więź 1, 679 (2020): 91–98.
3.Bochenek, Jan. Pójdź za mną. Życie w seminarium duchownym. Kraków: Wydawnictwo PAX, 1937.
4.Borowski, Andrzej. „O wykształceniu humanistycznym duchownych”. Ateneum Kapłańskie 2–3, 537–538, 131 (1998): 165–176.
5.Bortkiewicz, Paweł. „Filozofia w seminarium – ale jaka?”. Pastores 81, 4 (2018): 130–139.
6.Buczek, Ewa. „Płynna odpowiedź na płynne czasy? Do czego formować kleryków w epoce ciągłej zmiany”. Więź 1, 679 (2020): 99–112.
7.Ceynowa, Tadeusz. „Przygotowania i przebieg wizyty Jana Pawła II w Koszalinie 1–2 czerwca 1991 r.”. W: Pontyfikat Jana Pawła II. Zagadnienia historyczne i społeczne, red. Krzysztof Guzikowski, Roman Misiak. Studia i rozprawy 18, 51–80. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2008.
8.Draguła, Andrzej, Krzysztof Kantowski, Andrzej Offmański. Był wśród nas nad Odrą i Bałtykiem i mówił do nas. Koszalin–Szczecin–Zielona Góra: Wydawnictwo Ottonianum, 2006.
9.Haręzga, Stanisław. „Seminaryjna formacja do kapłańskiej służby małżeństwu i rodzinie”. Ateneum Kapłańskie 2–3, 537–538, 131 (1998): 235–241.
10.Jan Paweł II. Adhortacja apostolska o formacji kapłanów we współczesnym świecie „Pastores dabo vobis”. Ząbki: Wydawnictwo Pallottinum, 1992.
11.Jan Paweł II. Encyklika „Fides et ratio” o relacjach między wiarą i rozumem. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 1998.
12.Jan Paweł II. Encyklika „Redemptor hominis”. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1982.
13.Jaworski, Romuald. „Problemy metodyki nauczania w seminariach duchownych w perspektywie nowego Ratio studiorum”. Ateneum Kapłańskie 2–3, 537–538, 131 (1998): 242–263.
14.Jopek, Stanisław. „Kształcenie księży w Polsce lat dziewięćdziesiątych”. Więź 2, 496 (2000): 85–96.
15.Kroplewski, Zdzisław. „Doświadczenie wolności i posłuszeństwa w seminarium duchownym. Refleksja psychologiczna”. Ateneum Kapłańskie 2–3, 537–538, 131 (1998): 191–209.
16.Łuszczek, Krzysztof. „Zmiany społeczne a rzeczywistość formacyjna w polskim seminarium duchownym na początku XXI wieku”. W: Młodzież wobec wiary i powołania, red. Andrzej Draguła. Rozprawy i Studia t. (1233) 1159, 279–290. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2020.
17.Mezglewski, Artur. „Proces likwidacji niższych seminariów duchownych w latach 1959–1963”. Studia z Prawa Wyznaniowego 4 (2002): 31–57.
18.Nosowski, Zbigniew. „Czy za 50 lat wciąż będą seminaria duchowne? (rozmowa z bp Damianem Brylem i bp Szymonem Stułkowskim”. Więź 1, 679 (2020): 121–130.
19.Orczyk, Adam. Kształcenie i wychowanie w seminariach duchownych od XVI do połowy XX wieku. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne, 2017.
20.Romaniuk, Kazimierz. Klerycy – Kapłani – Biskupi. Warszawa: Wydawnictwo WAM, 1991.
21.Sobczyk, Adam Józef, Ireneusz Werbiński. Droga konsekrowana – jedność w wielości. Ku małżeństwu – kapłaństwu – życiu zakonnemu. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2015.
22.Sobór Watykański II. „Dekret do formacji kapłańskiej «Optatam totius»”. W: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski, 286–300. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 1967.
23.Sobór Watykański II. „Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym «Gaudium et spes»”, nr 10. W: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski, 811–987. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 1967.
24.Słomka, Walerian. „Formacja kapłańska w wyższych seminariach duchownych w obradach VIII Zwyczajnego Synodu Biskupów”. Ateneum Kapłańskie 83 (1991): 23–35.
25.Stachowiak, Damian. „Zewangelizować seminaria duchowne”. Homo Dei 3 (312) (2014): 9–17.
26.Tomasik, Piotr. „Encyklika «Fides et ratio» jako inspiracja dla wychowania katolickiego”. Katecheta 2 (1999): 5–22.
27.Wejman, Henryk. Formazione all’obbedienza sacerdotale. Szczecin: Wydawnictwo Ottonianum, 1995.
28.Witalis, Mieczysław. Towarzyszenie osobom powołanym do służby Bożej w kapłaństwie i życiu zakonnym (konferencje – refleksje – wspomnienia). Kraków: Wydawnictwo WAM, 1998.
29.Wojtyła, Karol. U podstaw odnowy. Studium o realizacji Vaticanum II. Kraków: Wydawnictwo Polskie Towarzystwo Teologiczne, 1988.
30.Zieliński, Tadeusz. „Seminaria duchowne, seminaria i szkoły teologiczne nierzymskokatolickie w prawie polskim”. Rocznik Teologiczny 4, 60 (2018): 627–654.