Przeszłość Demograficzna Polski

Poland's Demographic Past


ISSN: 0079-7189     eISSN: 2719-4345    OAI    DOI: 10.18276/pdp.2021.43-02
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Lista wydań / 43, 2021
Tabella Miast, Wsi, Osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia i ludności alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowey Spraw Wewnętrznych i Policyi z 1827 r. Znane źródło w nowej postaci

Autorzy: Krzysztof Narojczyk ORCID
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Humanistyczny
Słowa kluczowe: Królestwo Polskie krytyka źródeł demografia historyczna bazy danych prawo Benforda
Data publikacji całości:2021-12-01
Liczba stron:31 (29-59)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

W roku 1827 ukazał się obszerny, dwutomowy spis wszystkich miejscowości Królestwa Polskiego z wyszczególnieniem odnotowanej w nich liczby domów i mieszkańców oraz typem własności. Było to jedyne oficjalne wydawnictwo opublikowane przez ówczesny centralny organ statystyczny państwa – Biuro Statystyczne Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji. Zastosowanie alfabetycznej kolejności wpisów, przy braku jakiegokolwiek grupowania terytorialnego i podsumowań cząstkowych sprawiło, że to potencjalnie wartościowe źródło do badań historyczno-demograficznych było wykorzystywane dotychczas przez historyków marginalnie. W roku 2020 podjęto prace nad jego digitalizacją i wprowadzeniem danych do systemu bazodanowego. W artykule naświetlono historyczne okoliczności powstania tego wykazu oraz zasygnalizowano, na wybranych przykładach, nowe, niedostępne dotychczas możliwości krytyki i eksploracji danych, jakie stwarza ich postać elektroniczna.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Berger, Jan. „Spisy ludności na ziemiach polskich do 1918 r.” Wiadomości Statystyczne 47 (2002), 1: 12–19.
2.Berger, Jan. „Statystyka w Królestwie Polskim 1815–1867. Działalność statystyczna. Zbieranie i gromadzenie danych statystycznych w okresie 1795–1918”. W: Historia Polski w liczbach. T. 4: Statystyka Polski. Dawniej i dzisiaj, 85–108. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2017.
3.Borkiewicz, Adam. „Podziały administracyjne Królestwa Polskiego w okresie 1815–1918 r.: Mapy”. Dokumentacja Geograficzna 4a (1956).
4.Domański, Czesław, Alina Jędrzejczak. Rozwój statystyki łódzkiej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015.
5.Gieysztorowa, Irena. „Trudne początki statystyki demograficznej Królestwa Polskiego”. Przeszłość Demograficzna Polski 14 (1983): 29–40.
6.Grabiński, Tadeusz, Marzena Farbaniec, Marta Woźniak-Zapór, Wacław Zając. Metody i narzędzia weryfikacji rzetelności danych liczbowych. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM, 2016.
7.Grossman, Henryk. Struktura społeczna i gospodarcza Księstwa Warszawskiego na podstawie spisów ludności 1808 i 1810 r.. Warszawa: Nakładem Głównego Urzędu Statystycznego, 1925.
8.Janczak, Juliusz K. „Ludność parafii Królestwa Polskiego w 1835 roku”. Przeszłość Demograficzna Polski 20 (1997): 189–243.
9.Janczak, Julian K. „Statystyka Królestwa Polskiego 1815–1830”. Przeszłość Demograficzna Polski 14 (1983): 3–28.
10.Janczak, Julian K. „Statystyka ludności Królestwa Polskiego (1830–1844)”. Przeszłość Demograficzna Polski 16 (1985): 25–49.
11.Jelonek, Adam. „Ludność miast i osiedli typu miejskiego na ziemiach Polski od 1810 do 1960 r.” Dokumentacja Geograficzna 3/4 (1967).
12.Kula, Witold. Demografia Królestwa Polskiego w latach 1836–1846. Poznań: Wydawnictwo Historyczne, 2002.
13.Kula, Witold. „Dyskusja nad referatem A. Rożańskiego”. Przegląd Statystyczny 2 (1939), 1: 73–75.
14.Łagodziński, Wiesław. Polskie spisy powszechne ludności ze szczególnym uwzględnieniem spisów z lat 1921, 1931 i 1946. Wykład wygłoszony na seminarium w dniu 10 kwietnia 2018 roku w Lublinie. Dostęp 19.04.2021. https://lublin.stat.gov.pl/files/gfx/lublin/pl/defaultstronaopisowa/1300/3/1/spisy_powszechne_10.04.2018.pdf.
15.Łukasiewicz, Juliusz. „Rodowód historyczny statystyki polskiej”. W: Jubileusz 90-lecia Głównego Urzędu Statystycznego 1918–2008, red. Wiesław Łagodziński, 50–62. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2008.
16.Łukasiewicz, Juliusz. „Zaludnienie ziem polskich w XIX i na początku XX wieku”. Przeszłość Demograficzna Polski 26 (2005): 145–56.
17.Osiecka, Małgorzata. „System kancelaryjny i archiwalny komisji rządowych w Królestwie Polskim w latach1815–1867”. Rozprawa doktorska, Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2014. Dostęp 19.04.2021. https://depotuw.ceon.pl/bitstream/handle/item/1143/Praca%20doktorska%20M.Osiecka.pdf?sequence=1.
18.Pociecha, Józef. „Polska statystyka publiczna – od Sejmu Czteroletniego do współczesności”. Folia Oeconomica Cracoviensia 57 (2017): 5–22.
19.Rodecki, Franciszek. Obraz jeograficzno-statystyczny Królestwa Polskiego. Warszawa: Drukarnia Antoniego Gałęzowskiego, 1830.
20.Różański, Adolf. „Działalność statystyczna w okresie Królestwa Kongresowego”. Przegląd Statystyczny 2 (1939), 1: 58–73.
21.Rzepkowski, Arkadiusz. „Spisy ludności na ziemiach polskich w latach 1789–1939”. Przegląd Nauk Historycznych 2 (2005), 8: 101–25.
22.Sułowski, Zygmunt. „Ocena XIX-wiecznych statystyk demograficznych Lubelszczyzny”. Przeszłość Demograficzna Polski 17 (1987): 89–125.
23.Szulc, Stefan. Wartość materjałów statystycznych, dotyczących stanu ludności b. Królestwa Polskiego. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1920.
24.Trzebiński, Wojciech. „Zagadnienie wartości Tabelli miast, wsi i osad Królestwa Polskiego z roku 1827 jako źródła do historii miast”. W: Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału 2 Nauk Historycznych, Społecznych i Filozoficznych: rok 43 – 1950, 61. Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 1952.
25.Wnęk, Konrad. „Metoda badania wiarygodności masowych źródeł historycznych, baz danych i opracowań badawczych”. Przeszłość Demograficzna Polski 38 (2016): 119–134.